Đo chiều cao máy toàn đạc điện tử là thao tác cần thiết trước khi tiến hành đo ứng dụng – số liệu này ảnh hưởng không nhỏ đến sai số của tất cả các phép đo.
Mặc dù đo chiều cao của trạm máy là một thao tác rất đơn giản, nhưng lại gây khó chịu cho người vận hành, và có thể gây ra những rắc rối về số liệu và nguồn sai số.
Trải qua hơn 200 năm phát triển trong ngành trắc địa, Leica Geosystems hiểu tất cả những khó khăn anh em trắc địa gặp phải, và hãng này cho ra đời tính năng Tự Đo Chiều Cao Máy (AutoHeight) – Tính năng mang lại sự khác biệt so với phần còn lại – Giải quyết triệt để các vấn đề liên quan đến việc đo chiều cao trạm máy bằng phương pháp truyền thống.
1. Hạn Chế Của Phương Pháp Đo Chiều Cao Máy Truyền Thống Dùng Thước
Anh em cần biết, khi dùng thước để đo chiều cao trạm máy gây ra sự khó chịu không hề nhẹ và còn gặp lắm vấn đề:
- Ra thực địa quên hoặc mất thước → Chỉ có thể thực hiện đo điểm lưới 2D là đáng tin cậy.
- Dùng thước bị hỏng, thước kém chất lượng → Nguy cơ sai số chiều cao trong các phép đo tính điểm/ thiết lập điểm khống chế.
- Chưa có kinh nghiệm đo → Thước dựng không thẳng, bị cong võng → Gây sai số
- Đang nhập số bằng tay thì vợ/người yêu gọi điện → Quên số/ Sai số → Có thể gây ra sai số tổng hợp.
- Đo chiều cao bằng tay mất thời gian và gián đoạn quá trình làm việc bên trong giao diện sử dụng máy toàn đạc.
Bộ phận dọi tâm laser đương nhiên đã có nhưng làm mỗi chức năng định tâm máy trên mốc. Trong khi máy đo khoảng cách cầm tay bằng công nghệ laser thì đã ra đời khá lâu rồi, nó linh hoạt và tin cậy hơn dùng thước thép nhiều → Vậy còn lại là trình độ công nghệ tích hợp cả hai việc này vào làm một chức năng trong máy toàn đạc nữa thôi.
2. Leica Giới Thiệu Tính Năng Tự Đo Chiều Cao Máy (AutoHeight)
Năm 2020, Leica Geosystems đã sản xuất thành công module hiện đại gồm 2 chức năng: Dọi tâm và đo chiều cao, mang lại cho người dùng một chức năng mới tiện dụng, lâu dài, tin cậy – Chức năng AutoHeight – Tự động đọc chiều cao trạm máy chỉ với một nút nhấn/ chấm bút đơn giản.
AutoHeight Module được tích hợp để tự đo chiều cao trạm máy
Những máy toàn đạc được thừa hưởng công nghệ tự đo chiều cao trạm máy (AutoHeight) của Leica:
Leica FlexLine TS03
Leica FlexLine TS10
Leica FlexLine TS07
2.1 Tự Đo Chiều Cao Máy (AutoHeight) Hoạt Động Như Thế Nào?
Bằng cách thay thế tia laser hướng xuống dưới truyền thống bằng một hệ thống đo khoảng cách quang điện (EDM), hai chức năng hiện được cung cấp bởi một cảm biến :
- Sử dụng chế độ tia dọi ánh sáng đỏ để định tâm trên mặt đất
- Sử dụng chế độ EDM để đo độ cao máy từ điểm dọi trên mặt đất
Chế độ dọi tâm từ laser là truyền thống, được bật ra khi nhập vào điều khiển Levels & Compensator. Cường độ dọi có thể được điều chỉnh để thích nghi với điều kiện ánh sáng xung quanh.
Đo EDM dựa trên nguyên lý tính thời gian bay và được thực hiện bởi một cấu tạo quang học hai trục. Như có thể thấy trong hình, tâm thấu kính nhỏ ứng với trục đứng đại diện cho tia phát TX, trong khi tâm thấu kính lệch trục lớn hơn nhận tia phản xạ RX từ điểm dọi trên mặt đất.
Chỉ tiêu kỹ thuật của module là :
- Độ chính xác 1mm (trong khi của máy Trung quốc công bố là 2mm)
- Phạm vi đo từ 0,7 đến đến 2,7m
- Tốc độ đo tiêu chuẩn dưới 3s
2.2 Lợi ích đem lại của chức năng tự động đo cao máy
- Không mất thời gian trong như khi đo thước bằng tay.
- Chiều cao máy chính xác và đáng tin cậy.
- Không nhầm lẫn trong việc đọc và nhập chiều cao máy bằng tay.
- Không cần có thêm dụng cụ để vận hành.
3. Hướng Dẫn Sử Dụng Chức Năng Đo Chiều Cao Máy Tự Động ( AutoHeight)
Cấu hình tiêu chuẩn máy TS-07, ngoài hiển thị cả ngôn ngữ tiếng Việt, bàn phím/màn hình mầu cảm ứng… còn có chức năng đo chiều cao máy tự động bằng Laser (được tích hợp cùng chức năng dọi tâm laser).
Bật phím nguồn 
để khởi động máy:
Tùy theo phiên bản phần mềm điều khiển FlexLine thiết lập trên máy, nên giao diện có hơi khác nhau một chút.
Tuần tự thao tác tạo/ mở một job để làm việc, chọn một chương trình đo dự kiến, ví dụ đo chi tiết Survey.
Nếu xuất phát từ menu chính thì chọn Setup/Thiết lập.
Chọn thao tác đặt trạm máy với một phương pháp phù hợp Stn.Setup/Thiết lập
Sau đó chấm lệnh “Meas H“
Lệnh:
- OK hiển thị chiều cao máy đã đo dùng khi đặt trạm máy
- Meas/Đo thực hiện đo cao máy
Trường:
- Intensity/Cường độ thanh cuốn cường độ phát tia laser đo/dọi tâm, có thể thay đổi cho dễ nhìn, theo bước nhảy %, dùng phím tua phải trái.
- Measured heigh/Đo chiều cao máy chỉ hiển thị chiều cao đo bằng laser
- Height Offset/Độ cao bù trường biên tập trị số chiều cao nhập thêm vào khi bù trừ giữa cao độ máy đo với một trị số cao độ dự định, có thể nhận trị số âm và dương, ví dụ:
- Instrument height/Chiều cao máy: Chỉ hiển thị tổng 2 trị số trên.
Ghi chú:
Với máy Leica FlexLine TS10 chạy phần mềm điều khiển Cativate, làm tương tự: Chọn nhập job mới → Chọn chức năng Setup/ Đặt trạm → Xuất hiện màn hình:
