Máy đo sâu đơn tia và một số lưu ý cần biết

Máy đo sâu đơn tia là một trong những thiết bị đo sâu đang ngày càng trở nên phổ biến trong công tác khảo sát thủy đạc. Nhưng không phải ai cũng thật sự hiểu rõ về thiết bị này cũng như những lưu ý khi sử dụng chúng. Trong bài viết sau đây, hãy cùng TCMD giải đáp những thông tin về máy đo sâu đơn tia và những lưu ý cần thiết trong quá trình sử dụng loại máy này. 

Tìm hiểu về máy đo sâu đơn tia 

Máy đo sâu đơn tia là gì?

Giống như máy đo sâu, máy đo sâu đơn tia cũng là một thiết bị dùng để xác định độ sâu mực nước của một điểm trên hồ, sông, biển và tọa độ của điểm đó. Tuy nhiên, thiết bị này sẽ sử dụng một tia hồng ngoại hoặc tia laser để tạo ra một chùm tia hẹp và tập trung để đo khoảng cách từ thiết bị tới mục tiêu cần đo. 

Với công nghệ ngày càng hiện đại như ngày nay, máy đo sâu đơn tia đã được tích hợp đa dạng những tính năng khác nhau, đáp ứng cho mọi nhu cầu của người dùng. Có thể kể đến như khả năng tính toán tự động, khả năng lưu trữ dữ liệu, hiển thị kết quả trên màn hình,… Một số loại máy tân tiến còn có khả năng kết nối với máy tính hay các thiết bị khác để trao đổi dữ liệu hoặc giúp người dùng sử dụng các ứng dụng đo lường đơn giản và chính xác hơn. 

Có mấy loại máy đo sâu đơn tia thường gặp?

Có hai loại máy đo sâu đơn tia thường gặp hiện nay như:

• Máy đo sâu đơn tia 1 tần số: Đây là loại máy sử dụng một tần số duy nhất để phát và thu tia đo. Tần số này thường được lựa chọn sao cho phù hợp với ứng dụng cụ thể và môi trường làm việc. Thiết bị này khá đơn giản và dễ sử dụng, thích hợp cho các công việc đo sâu đơn giản và không yêu cầu độ chính xác cao. Ví dụ như xác định chiều cao, chiều rộng hoặc độ sâu của các đối tượng như tường, cột, cửa sổ, đường ống và nhiều vật thể khác.
• Máy đo sâu đơn tia 2 tần số: Loại máy này sử dụng hai tần số khác nhau để phát và thu tia đo. Việc sử dụng hai tần số khác nhau cho phép thiết bị này có khả năng đo sâu chính xác hơn và loại bỏ được các sai số do điều kiện môi trường gây ra. Chúng có thể xác định thêm được sự tồn tại của thảm thực vật ở đáy, hoặc lớp vật chất có mật độ thấp như bùn loãng, phù sa lắng đọng… Bởi vậy mà thường được sử dụng trong các ứng dụng chuyên nghiệp như xây dựng, kiến trúc, và đo lường công nghiệp, nơi độ chính xác cao là yếu tố quan trọng.

Nguyên lý hoạt động của máy đo sâu đơn tia

Máy đo sâu đơn tia hoạt động dựa trên nguyên lý phản xạ và thời gian bay của tia laser hoặc tia hồng ngoại. Dưới đây là nguyên lý hoạt động cơ bản của máy đo sâu đơn tia:

• Phát tia: Máy đo sâu đơn tia phát ra một tia laser hoặc tia hồng ngoại chùm hẹp. Tia này sẽ được phát đi từ thiết bị và hướng về mục tiêu cần đo sâu.
• Phản xạ: Tia laser hoặc tia hồng ngoại chạm vào mục tiêu và bị phản xạ trở lại thiết bị. Quá trình phản xạ xảy ra do mặt phẳng của mục tiêu khiến tia bị phản xạ và quay trở lại.
• Thu tín hiệu: Thiết bị máy đo sâu sẽ thu nhận tín hiệu từ tia được phản xạ trở lại. Điều này thường được thực hiện thông qua một bộ cảm biến nhận tín hiệu.
• Đo thời gian bay: Thiết bị sẽ tính thời gian mà tia mất để đi từ thiết bị đến mục tiêu và trở lại. Thông qua đo thời gian bay, máy đo sâu tính toán khoảng cách từ thiết bị đến mục tiêu
• Hiển thị kết quả: Khoảng cách tính toán được hiển thị trên màn hình của máy đo sâu đơn tia. Kết quả này thường được hiển thị dưới dạng đơn vị đo như mét hoặc feet.

Mỗi khi thực hiện đo độ sâu, máy đo sâu đơn tia sẽ được sử dụng trong một hệ thống đo sâu đơn tia bao gồm những thiết bị khác như: máy định vị GPS hoặc DGPS, phần mềm chuyên ngành thủy đạc, máy tính chuyên dụng. Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc thù, người dùng có thể kết hợp thêm một số thiết bị như: thiết bị cảm biến chuyển động (Motion Sensor) hay thiết bị đo vận tốc âm thanh theo cột nước.

Một số lưu ý khi sử dụng máy đo sâu đơn tia

Khi sử dụng máy đo sâu đơn tia, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần lưu ý để đảm bảo tính chính xác và an toàn của quá trình đo. 

• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và hiểu rõ cách hoạt động của máy. 
• Đảm bảo mục tiêu đo là phẳng và có khả năng phản xạ tốt. 
• Đo trong điều kiện ánh sáng phù hợp và không có quá nhiều mực nước, bụi, hoặc hơi nước trong không khí. 
• Thực hiện kiểm tra và hiệu chuẩn máy đo sâu đơn tia định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất hay đơn vị phân phối máy đo sâu.
• Tránh đo trên bề mặt không phẳng hoặc mờ mờ. 
• Khử nhiễu và che chắn ánh sáng ngoại vi để không ảnh hưởng đến tín hiệu đo. 
• Luôn tuân thủ các quy tắc an toàn liên quan đến sử dụng thiết bị laser hoặc tia hồng ngoại.
• Bảo quản và bảo dưỡng máy đúng cách để đảm bảo hoạt động tốt. 
• Sử dụng phụ kiện và chức năng bổ sung khi cần thiết. 
• Đào tạo và nắm vững kỹ năng sử dụng máy. 
• Tuân thủ các lưu ý này giúp đảm bảo an toàn và độ chính xác trong quá trình sử dụng máy đo sâu đơn tia.

Hy vọng thông qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về máy đo sâu đơn tia và thực hiện công việc đo sâu dễ dàng hơn. Mọi thắc mắc, thông tin chi tiết về máy đo sâu cũng như giải pháp, thiết bị thủy đạc khác, hãy liên hệ ngay với TCMD để được tư vấn và giải đáp kịp thời.